Η Αποκατάσταση των Ορεινών Οικοσυστημάτων είναι το θέμα της φετινής Διεθνούς Ημέρας Βουνού στις 11 Δεκεμβρίου 2023.
Το θέμα αυτό επιλέχθηκε για να συμπεριληφθούν πλήρως τα βουνά στη πρόγραμμα του ΟΗΕ για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων 2021-2030 (UN Decade on Ecosystem Restoration 2021–2030) πρόγραμμα του οποίου ηγούνται από κοινού ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ και το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ
Τα βουνά καλύπτουν περίπου το 27% της επιφάνειας της γης και φιλοξενούν περίπου τα μισά από τα παγκόσμια hotspots βιοποικιλότητας. Ως πηγές νερού, παρέχουν γλυκό νερό σε περίπου τη μισή ανθρωπότητα. Τα βουνά φιλοξενούν ένα εξαιρετικό φάσμα φυτών και ζώων και πολλές πολιτισμικά διαφορετικές κοινότητες με διαφορετικές γλώσσες και παραδόσεις. Από τη ρύθμιση του κλίματος την παροχή νερού, αλλά και τη συντήρηση και διατήρηση του εδάφους, τα βουνά αποτελούν το κλειδί για τη ζωή και τα μέσα διαβίωσής μας.
Ωστόσο, τα βουνά υποφέρουν από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της μη βιώσιμης ανάπτυξης, κλιμακώνοντας τους κινδύνους για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Η κλιματική αλλαγή απειλεί τη ροή του νερού και η ταχεία άνοδος της θερμοκρασίας αναγκάζει την πανίδα και την χλωρίδα των βουνών, αλλά και τους ανθρώπους που εξαρτώνται από αυτά τα οικοσυστήματα να προσαρμοστούν ή να μεταναστεύσουν.
Οι απότομες πλαγιές σημαίνουν ότι η αποψίλωση των δασών για γεωργία, οικισμούς ή υποδομές μπορεί να προκαλέσει διάβρωση του εδάφους καθώς και απώλεια ενδιαιτημάτων, αλλά και η διάβρωση και η ρύπανση βλάπτουν την ποιότητα του νερού που ρέει στα κατάντη.
Σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, έως και το 84% των ενδημικών ορεινών ειδών κινδυνεύουν με εξαφάνιση, ενώ οι πληθυσμοί μιας σειράς άλλων ορεινών φυτικών και ζωικών ειδών προβλέπεται να μειωθούν και να βρεθούν αντιμέτωπα με την εξαφάνιση.
Η πρόσφατη συμφωνία για τη βιοποικιλότητα της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιοποικιλότητα του 2022 – η οποία δεσμεύεται να προστατεύσει το 30 τοις εκατό των εδαφών, των ωκεανών, των παράκτιων περιοχών και των εσωτερικών υδάτων της Γης έως το 2030 – παρέχει μια ώθηση για την αναβίωση και την προστασία των ορεινών τοπίων.
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ανακήρυξε επίσης πρόσφατα την περίοδο 2023-2027 “Πέντε χρόνια δράσης για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών” στο τριετές ψήφισμά της για τη βιώσιμη ορεινή ανάπτυξη. Οι στόχοι του είναι η προσέλκυση επιχορηγούμενης βοήθειας και επενδύσεων για τα βουνά, η ανάπτυξη “πράσινων” οικονομιών και τεχνολογιών, η δημιουργία μηχανισμών για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ορεινών χωρών και η ανάπτυξη της επιστήμης και της εκπαίδευσης στον τομέα της βιώσιμης ορεινής ανάπτυξης.
Η Διεθνής Ημέρα Βουνού 2023 είναι μια ευκαιρία να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία των ορεινών οικοσυστημάτων και να ζητηθούν λύσεις, βέλτιστες πρακτικές και επενδύσεις που βασίζονται στη φύση και ενισχύουν την ανθεκτικότητα, μειώνουν την ευπάθεια και αυξάνουν την ικανότητα των βουνών να προσαρμόζονται στις καθημερινές απειλές και τα ακραία κλιματικά φαινόμενα.
Ο Σύλλογος Αρκάδων Ορειβατών Οικολόγων (ΣΑΟΟ) συμμετέχοντας στις σχετικές δράσεις θα πραγματοποιήσει πορεία στο εξωκκλήσι της Ανάληψης, του οποίου έχει την επιμέλεια και φροντίδα, την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2023, με αφετηρία το γεφύρι του ΑγιοΝικόλα και ώρα έναρξης 10.30 π.μ. Πρόκειται για εύκολη πορεία μιάμισης ώρας με επιστροφή.
