Οι πολιτικές αναλύσεις στην Ελλάδα προ κρίσης, ξεκινούσαν συνήθως από την παραδοχή πως «είμαστε μία χώρα προοδευτική». Όπου «προοδευτική», έγραφες «ΠΑΣΟΚ». Η Μεταπολίτευση το απέδειξε αυτό περίτρανα. Ο εκδημοκρατισμός της χώρας και της δημόσιας διοίκησης, το νέο οικογενειακό δίκαιο και η ισότητα των φύλων, το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, το Εθνικό Σύστημα Υγείας, η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, οι διεθνείς συμμαχίες της, ο πρωταγωνιστικός ρόλος στα Βαλκάνια, η αξιοκρατία στο κράτος με την ίδρυση του ΑΣΕΠ, η Διαύγεια, η ένταξη στο ευρώ, τα έργα υποδομής απ’άκρη σ’άκρη της Ελλάδας, οι Ολυμπιακοί Αγώνες, είναι όλα ορόσημα μίας προοδευτικής Ελλάδας, που ταυτίσθηκαν με τη διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.
Ήρθε η κρίση, και η εκλογική δύναμη του πάλαι ποτέ κραταιού κόμματος συρρικνώθηκε δραματικά, για λόγους που έχουμε αναλύσει πολλές φορές. Προσωρινά, απαξιώθηκε η ιστορία του, η δράση του, η ιδεολογία του, όχι μόνο από τους πολιτικούς του αντιπάλους, αλλά και από τα ΜΜΕ που «έπαιξαν» το παιγνίδι των λαϊκιστών και των ακραίων. Λίγοι ήταν αυτοί που δεν πίστεψαν πως η σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα δεν τελείωσε. Ακόμη λιγότεροι αυτοί που δεν πίστεψαν το παραμύθι του ΣΥΡΙΖΑ.
Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας αποκαλύφθηκαν, και μετά από τρία χρόνια διακυβέρνησης, κανείς πια δεν έχει ψευδαισθήσεις. Το σημαντικότερο όμως είναι πως οι πολίτες αυτοπροσδιορίζονται πιο ελεύθερα – έξω από τον εθνικολαϊκισμό στον οποίο εγκλώβισε προσωρινά την κοινωνία το δίδυμο Τσίπρα-Καμμένου. Και τοποθετούν τον εαυτό τους, σύμφωνα με τη μεγάλη έρευνα της «Διανέοσις» σε ένα νέο δίπολο, που καμία σχέση δεν έχει με το παρελθόν, αλλά ούτε και με το σκοτεινό παρόν της λάσπης, της διαφθοράς και του διχασμού.
Το νέο δίπολο στις πολιτικές τοποθετήσεις των Ελλήνων είναι από τη μία ο Φιλελευθερισμός, που συγκεντρώνει το 19% των απαντήσεων, και από την άλλη πλευρά η Σοσιαλδημοκρατία και ο Σοσιαλισμός που μαζί συγκεντρώνουν περίπου το 25% των απαντήσεων. Σε μονοψήφια ποσοστά ο συντηρητισμός και ο νεοφιλελευθερισμός, ενδιαφέρον το σχεδόν 10% της οικολογίας, ανησυχητικό το σχεδόν 10% του εθνικισμού. Ανύπαρκτο το ψευδεπίγραφο αριστερο-δεξιό λαϊκιστικό νεφέλωμα των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Τι μας λέει η έρευνα, με δύο λόγια; Οι Έλληνες, παρά τις δυσκολίες, την κρίση, αλλά και παρά τις ιαχές του λαϊκισμού των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, παραμένουν προοδευτικός λαός. Και η κεντροαριστερά παραμένει πλειοψηφικό ρεύμα στη χώρα μας. Μάλιστα, σε αντίθεση με την κεντροδεξιά, που έχει να αντιμετωπίσει το δίλημμα «φιλελευθερισμός ή συντηρητισμός;», η κεντροαριστερά έχει μόνο ένα ερώτημα να απαντήσει: ενότητα ή διάσπαση.
Η ώρα των εκλογών πλησιάζει. Οι πολιτικές ηγεσίες, τα στελέχη των κομμάτων, όλοι, πολύ σύντομα θα έλθουν ενώπιον των ευθυνών τους και θα πρέπει να προχωρήσουν σε κρίσιμες επιλογές. Δεν αρκεί οι Έλληνες να είναι προοδευτικοί στις δημοσκοπήσεις, η πρόοδος πρέπει να γίνει μία πραγματικότητα για την Ελλάδα. Και αν ο κ.Μητσοτάκης έχει δύσκολες απαντήσεις να δώσει για το δικό του κόμμα, επιλέγοντας ανάμεσα στον φιλελευθερισμό, τον συντηρητισμό ή ακόμη και τον νεοφιλελευθερισμό, το «Κίνημα Αλλαγής» θα πρέπει να απαντήσει στους πολίτες άμεσα, εύκολα και ξεκάθαρα, αν είναι έτοιμο να εκπροσωπήσει ξανά την πλειοψηφία των Ελλήνων με ενότητα και σοβαρότητα, ή αν θα αναλωθεί σε αδιέξοδες εσωκομματικές διαμάχες.